چگونه مترجم رسمی شوم؟

ترجمه به دلایلی از جذاب‌ترین حوزه‌های كاری به شمار می‌آید. تنوع موضوعات ترجمه، سبك‌های نوشتاری، جذابیت آشنایی با فرهنگ‌های متفاوت و حقوق پرداختی از جمله این دلایل هستند كه هر كدام به طریقی افراد را به خود جذب می‌كنند. ترجمه را به دو دسته‌ی رسمی و غیر رسمی تقسیم می‌كنند. و نحوه‌ی پذیرفتن متقاضیان در كشورها متفاوت از هم است. برای مثال در ایالات متحده‌ی آمریكا سازمان‌های خصوصی معتبر اقدام به برگزاری آزمون می‌كنند.  ATA یا American Translators Association یكی از مكان‌های معتبر است كه در هر بار آزمونی كه برگزار می‌كند تنها ۲۰ درصد از متقاضیان مورد قبول واقع می‌شوند. به عبارتی می‌توان گفت بهترین‌های حوزه ی ترجمه را برای این امر انتخاب می‌كند. در انگلستان، گواهی ارائه شده از سوی آژانس‌ها مبنی بر تائید مترجم و دقت و دانش او در این حوزه برای استخدامش به عنوان مترجم رسمی در وزارت كشور، اداره‌ی گذرنامه و اداره‌ی مهاجرت انگلیس كافیست. در ایتالیا، كنسول‌ها یا وزارت دادگستری صلاحیت این را دارد كه آزمونی برگزار كند و افرادی كه با موفقیت آزمون را می‌گذرانند به عنوان مترجم رسمی انتخاب كند. به غیر از این افرادی كه مدرك دانشگاهی ترجمه هم داشته باشند مورد قبول واقع می‌شوند. اما در بیشتر كشورها مانند ایران، آلمان، برزیل، اندونزی، مكزیك و نروژ حتماً از آزمون برای تائید صلاحیت علمی افراد استفاده می‌شود. باتوجه به مثال‌های زده شده كاملاً مبرهن است كه داشتن مدرك دانشگاهی ترجمه، گواهی صلاحیت از آژانس‌های معتبر، گذراندن دوره های آموزشی در مؤسسه‌های معتبر و قبول شدن در آزمون برای تائید صلاحیت مترجم رسمی در جهان مورد قبول واقع می‌شود.

حدس و گمان‌ها درباره‌ی نحوه‌ی رسیدن به جایگاه مترجم رسمی بسیار است اما در این نوشتار تلاش می‌شود مسیر رسیدن به این مقام در ایران شفاف شود. این مسیر شاید پر پیچ‌وخم باشد اما مزایایی در پی دارد كه به‌خوبی سختی راه را جبران می‌كند.

در ادامه، از مسیر مترجم رسمی شدن برای‌تان خواهیم گفت. با دارالترجمه ساترا همراه باشید.

مترجمین رسمی به چه كسانی گفته می شود؟

برای ترجمه‌ی اسناد و مدارک اعم از اسناد هویتی (شناسنامه، كارت ملی و …)، اسناد مالكیت (سند ملك، سند خودرو و سند كارخانه و …)، اسناد شركت (روزنامه رسمی، اساسنامه و …)، اسناد شغلی (سابقه‌ی بیمه، فیش حقوقی و …) و اسناد تحصیلی (ریزنمرات، مدرك تحصیلی و دوره های علمی و …) به مهارت بالای ترجمه و مُهر مترجم رسمی نیاز است. واضح است كه ترجمه‌ی متون و مقالات علمی-تخصصی (دانشگاهی و غیر دانشگاهی)، فیلم (زیرنویس)، بروشور (تبلیغاتی، درمانی و …) و مواردی از این قبیل در حوزه ی کاری مترجم غیررسمی قرار می‌گیرد. در ایران برای مترجم رسمی بودن مدرك دانشگاهی ملاك نیست بلكه توانمندی فرد در ترجمه‌ی متون مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. با نگاهی به اطلاعات مترجمان رسمی می‌توان به‌راحتی متوجه این موضوع شد. این امر از این نظر خوب است كه فرصت شركت در آزمون به همه‌ی كسانی كه فكر می‌كنند در این حوزه از توانمندی‌های قابل قبولی برخوردارند داده می‌شود. مترجم رسمی كسی است كه در دارالترجمه‌ها مشغول به كار می‌شود و دارای مهر و پروانه‌ی كسب‌ و كار است و مسئولیت اسناد ترجمه شده را به عهده دارد. اغلب در دفاتر ترجمه رسمی افرادی تحت عنوان فرم‌زن یا مترجم یار هستند كه  اسناد را ترجمه می‌كنند ولی در انتهای كار، این مترجم رسمی است كه كار را بررسی و مطالعه‌ی نهایی می‌كند و در صورت صحت ترجمه، سند را مهر و امضا می‌كند.

چه نیازی به ترجمه‌ی رسمی است؟

اقشار متفاوت جامعه برای ادامه‌ی تحصیل، كار یا زندگی در كشورهای خارجی نیاز به این دارند كه مداركشان را به ترجمه و تائید سازمان‌های داخلی برسانند تا در كشورهای خارجی معتبر به حساب بیایند. دانشجویانی كه قصد ادامه تحصیل را دارند باید مدارك و اسنادی كه دال بر تحصیلشان در كشور هست را ترجمه و مهر كنند. همینطور كسانی كه برای مهاجرت اقدام می‌كنند. حتی در مورد ویزای گردشگری، برخی از كشورها قوانین سختی دارند و قبل از پذیرفتن توریست، اطلاعات او را مورد بررسی قرار می‌دهند. برخی از كارآفرینان نیز تمایل به احداث شركتی در آن سوی مرزها دارند تا بتوانند فعالیت‌شان را بین‌المللی كنند. از این رو به ترجمه‌ی دقیق حقوقی و تائید آن نیاز دارند تا مراحل كارشان به طور قانونی انجام شود.

منابع و مراحل آزمون مترجم رسمی چه هستند؟

مترجمان رسمی به تفكیك شهر در آزمون شركت می‌كنند. هر شهری به‌تعدادی محدود از مترجمان نیاز دارد كه باتوجه به آن افراد در آزمون قبول یا مردود می‌شوند. البته برای انتقال مترجم رسمی از شهرستان‌ها به پایتخت و برعكس آن راهی وجود دارد كه مراحل زیادی از جمله درخواست مترجم به حوزه‌ی قضایی خود و اخذ موافقت قضایی حوزه‌ی قضایی مربوط، درخواست مترجم به مدیر كل اداره‌ی كل فنی قوه قضائیه، تكمیل پرسشنامه‌ی تهیه‌شده در اداره كل، موفقیت در مصاحبه و آزمون شفاهی فقط چند مورد از قوانین مربوطه است كه البته این شرایط متفاوت از درخواست انتقال مترجم رسمی از شهری به شهرهایی غیر از تهران است كه جزئیات كامل آن در وبسایت مترجمان رسمی قوه‌ی قضائیه قید شده است.

مترجم رسمی باید از دانش عمومی و تخصصی بالایی برخوردار باشد، به همین دلیل سطح آزمون عمومی در حد تافل و یا فراتر از آن و سطح آزمون تخصصی بالایی نیز دارد. به دلیل سنجش و تشخیص بهترین‌های این حوزه، منابعی برای آزمون مشخص نشده و متقاضی‌های این شغل باید در همه زمینه‌ای قوی باشند. اما از منابعی كه می‌توان برای بهبود گستره‌ی واژگان حقوقی معرفی كرد كتاب حدوداً ۴۵۰ صفحه‌ای Law Made Simple می‌باشد. این كتاب با عنوان «حقوق به زبان ساده» به دست انتشارات فراوانی ترجمه و چاپ شده است كه البته حوزه‌های زیادی از حقوق را تحت پوشش قرار می‌دهد از جمله انواع دادگاه‌ها، قوانین مربوط به ازدواج، طلاق، مالكیت، حضانت، كیفری و غیره. البته برای كسانی كه خیلی با مسائل حقوقی آشنایی ندارند، مطالعه‌ی قانون مجازات اسلامی، كتاب دو زبانه‌ی «قانون مدنی» و قانون اساسی كه ترجمه‌ی اینها هم به صورت آنلاین در دسترس قرار دارد می‌تواند كمك شایانی به قبولی فرد در آزمون مترجمی رسمی بكند.

این آزمون در دو بخش عمومی (تستی) و تخصصی (تشریحی) از متقاضیان گرفته می‌شود كه فقط در صورت قبولی در اولین بخش، بخش دوم هم تصحیح می‌شود. بعد از قبولی فرد در آزمون كتبی، متقاضی برای مصاحبه‌ی حضوری فراخوانده می‌شود. در مصاحبه سوالاتی به هر دو زبان مبدأ و مقصد پرسیده می‌شود. بعد از قبولی در مصاحبه، دوره‌ی كارآموزی مترجم شروع می‌شود كه به مدت سه ماه ادامه پیدا می‌كند. در این دوره، مترجم تحت مترجمی كارآزموده تعلیم‌های بیشتری می‌بیند و بعد از آن مراسم تحلیف و صدور پروانه‌ی مترجم رسمی انجام می‌شود. برای خواندن کامل قوانین مترجمان رسمی می توانید به سایت انجمن صنفی مترجمان مراجعه کنید. اگر در این آزمون قبول شدید می توانید با ما در دارالترجمه رسمی آنلاین ساترا در بخش همکاری با ما در خواست همکاری ارسال کنید و جزوی از بزرگترین تیم ترجمه رسمی کشور شوید.

آزمون مترجم رسمی چه زمانی برگزار می‌شود؟

مثل دیگر آزمون‌های استخدامی، متأسفانه زمان آزمون مترجم رسمی قوه قضاییه هم مشخص نیست. سابق بر این ده‌سال یك‌بار این آزمون برگزار می‌شد اما باتوجه به گذر زمان، تغییر شرایط و افزایش تقاضا برای ترجمه‌ی رسمی اخیراً زمان بین آزمون‌ها (آزمون سال ۱۳۹۴ كه به فاصله‌ی ۹ سال از سال ۱۳۸۵ برگزار شد و آزمون سال ۱۳۹۷ كه به فاصله‌ی ۳سال برگزار شد) كاهش پیدا كرده است. پس برای شركت در این آزمون باید گوش به زنگ اخبار منتشر شده از منابع خبری ترجمه بود یا به طور مداوم وبسایت مترجمین رسمی قوه ی قضاییه  را بررسی كرد.

تفاوت دارالترجمه یا شركت خدمات ترجمه غیر رسمی چیست؟

اغلب این دو عنوان را به اشتباه برداشت می‌كنند. دارالترجمه به دست یك مترجم رسمی احداث می‌شود و یا با پروانه‌ی او. به این صورت كه یا خود مترجم رسمی مالك است یا به عنوان مترجم مسئول برای شخص دیگری كار می‌كند. غیر از مترجم، شخصی به نام فرم‌زن یا مترجم یار وجود دارد كه معمولاً اطلاعات و جایگذاری آنها را انجام می‌دهد كه آن هم حتماً بعد از بررسی مترجم مسئول تایید می‌شود. اسناد یا مدارك به سه شكل ترجمه می‌شوند. شكل اول فقط ترجمه‌ی رسمی با مهر مترجم است كه سند مورد نظر روی سربرگ ترجمه شده و در نهایت فقط به مهر مترجم رسمی نیاز دارد. در شكل دوم سند مورد نظر به تائید دادگستری هم نیاز دارد كه در اینجا سازمان مربوطه فقط صحت مهر مترجم را بررسی می‌كند. برای این كار یا خود مترجم، یا نماینده‌ای كه ایشان معرفی كرده و یا خود فرد سند ترجمه‌شده را به سازمان دادگستری می‌برد. شكل آخر علاوه بر تائید دادگستری به تائید وزارت امورخارجه هم نیاز دارد.

هر چیز دیگری كه در حوزه‌ی رسمی جای نگیرد در شركت خدمات ترجمه‌ی غیر رسمی قرار دارد. از این میان می‌توان به حوزه‌های متنوع و متفاوت ترجمه‌ی ادبی، ترجمه‌ی مقالات اعم از آكادمیك و عمومی، نمونه‌خوانی، ترجمه‌ی فیلم و … اشاره كرد. برای تأسیس این دسته از شركت‌ها فقط لازم است كه روال قانونی و حقوقی تأسیس شركت طی شود و نیازی به مترجم رسمی نیست. بزرگترین شرکت خدمات ترجمه غیر رسمی در ایران شبکه مترجمین ایران است که با بیش از  ۲۰۰ هزار کاربر و مشتریان معروفی مانند : سامسنوگ، مزدا هواوی و …. یکه تاز ترجمه غیر رسمی در ایران است.

تعرفه‌های ترجمه‌ی رسمی ثابت است؟

كانون مترجمان رسمی در سال ۱۳۷۹ با اهدافی بزرگ تأسیس شد تا بتواند با تثبیت تعرفه‌ها كه طی جلساتی با حضور متخصصان و كارشناسان مربوطه در سازمان انجام شده حقوق صنفی مترجمان رسمی را حفظ كند. همچنین با برگزاری جلسات تبادل آرا، به بهبود كیفیت ترجمه‌ی مترجمان كمك كند. این كانون تعرفه‌هایی را برای ترجمه‌ی اسناد در نظر گرفته كه در همه‌جا یكسان است و به خوبی در وبسایت رسمی این كانون برای عموم گذاشته شده است همچنان می توانید برای دیدن ترجمه مدارک و قیمت ترجمه رسمی را در سایت ترجمه رسمی ساترا مشاهده کنید.